Işığın enerji yükseltilmiş ve tek bir yöne yönlendirilmiş hali, bilinen adıyla lazer, çeşitli tiplerdeki drone’lar, sabit kanat İHA’lar, kamikazeler ve çeşitli füzelere karşı kullanılması için dünya genelinde lazer silahları geliştirme yarışı yaşanıyor.
Aslında 1970’lerin sonlarına doğru ABD, lazer silah yapma çalışmalarına başladı, ama çeşitli sebeplerden istenen seviyede geliştiremedi. Günümüzde ise en güçlü lazer silah sistemine de yine ABD sahip. Gemi üzerinden lazer topuyla atışlar deneyen ABD, lazer sistemini en güçlü ve en işlevsel şekilde geliştirip, kullanıma hazır hale getirmek için çalışıyor.
Savunma sanayinde devrim gibi gelişmelere sebep olacağı ifade edilen lazer silahlar Türkiye dâhil bazı ülkeler tarafından geliştiriliyor. Maliyetinin düşük olması, mühimmat gibi bir meselesinin olmaması birçok konvansiyel savunma sistemlerine göre ciddi avantajlar sunması lazeri cazip kılıyor. Ancak lazer silahların gücü, kullanabileceği enerji en önemli ayırt edici özelliği. Dolayısıyla geliştiren ülkelerin bu alanda üstünlüğü ve farklılığı ne kadar güçlü ise lazer silahları da o kadar caydırıcı olacak.
Ülkemizde Roketsan, Aselsan ve Meteksan tarafından geliştirilen çeşitli özelliklere sahip lazer savunma silahları bulunuyor. Çin, Rusya, Hindistan ve İsrail de lazer silah geliştiren ülkeler arasında yer alıyor. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda kullanımı da yaygınlaşacak. Son olarak da İngiltere drone sürüsü saldırılarına karşı korunmak amacıyla askeri araçlara anti-drone lazerleri yerleştirileceğini açıkladı.
İngiltere’nin hassas noktalarını korumak için askeri araçlara entegre edeceğini açıkladığı sistemin nasıl temin edileceği ve ne tür özelliklere sahip olacağı yakın zamandan netleşmesi bekleniyor. İngiltere’de bu alanda çalışan şirketlerin olup/olmadığı da bu ihaleyle ortaya çıkacak.
İngiltere, tanklar, zırhlı personel taşıyıcıları ve keşif araçlarına yerleştirileceğini duyurduğu lazerler silahların, yaklaşık 1 km mesafeden İHA’ları havada vuracak şekilde tasarlanmış olmasını istiyor. Kullanmak üzere yola çıktığı için lazer silah geliştiren şirketlerin İngiltere’de yarışı söz konusu olacaktır.
Hedefe yoğun kızılötesi ışık göndererek, ısıyla patlama/etkileşim yapılmasına sebep olan “Yönlendirilmiş Enerji Silahı” olarak bilinen lazerler silah sistemleri, konvansiyonel/geleneksel silahların aksine, lazerler sayesinde ışık hızında saldırı gerçekleştiriyor. Mühimmat konusunda ise sınırsızlar. lazer savunma silahları öncelikle hava savunma sistemleri için geliştirildi, ancak kara ve deniz versiyonları da söz konusu.
İngiltere’nin bir milyar sterlin bütçe ayırdığı lazer savunma sistemlerinin 12 ay içinde hizmete sokulması hedefleniyor. Bu yarışta yer alacak savunma sanayi firmalarının, 20 milyon sterlinlik sözleşmeyi alabilmek için sistemlerinin yeteneklerini kanıtlamaları gerekiyor. lazer savunma sistemi için bu ihale ilginç olacak gibi görünüyor.
Türk şirketleri İngiltere’de ihaleyi girebilir mi?
İngiltere’nin lazer savunma silah sistemi için açılacak ihaleye Türkiye’den hangi şirketlerimizin girebileceği elbette merak konusu. Eğer İngiltere’deki ihale kriterlerinde Türkiye’den şirketlerin katılımını engelleyecek bir detay yoksa bizim şirketlerimizin bu yarışta nasıl bir performansı sergileyecekleri veya yeterlilik noktasında durumları dikkat çekici olacaktır.
Türkiye’de Roketsan’ın Alka, Aselsan’ın Gökberk ve Meteksan’ın Nazar lazer silah sistemleri bulunuyor. Birbirleri karşısında ne tür üstünlükleri veya birbirlerini tamamlayıcı hususları var mı, detaylarına uzman gözüyle bakmak gerekiyor. Üç şirketimiz bir konsorsiyum halinde de başka ülkelerin ihalelerine katılabilir mi? Bu da Savunma Sanayi Başkanlığı’nın uhdesinde olan bir şey.
İsrail lazer savunmayı Lübnan’da kullandı
İsrail’in de son bir yılda bölgede başlattığı yoğun saldırılarda, varlığı daha önce açıklanmayan lazer sistemini kullandığı, özellikle Lübnan’da çatışmalar sırasında Hizbullah tarafından fırlatılan 30 ila 40 insansız hava aracının da başarıyla engellediği kamuoyuna duyurulmuştu.
Ayrıca İsrail lazer savunma sistemini ‘İron Dome/Demir Kubbe’de devreye alarak, ‘İron Beam/Demir Işın’ olarak yeni konseptte geçmeyi hedeflediği de biliniyor.
Öte yandan yaklaşık bir ay önce Rus medyasına yansıdığına göre Moskova, Ukrayna’ya ait insansız hava araçlarını engellemek amacıyla Çin yapımı lazer hava savunma sisteminin kullanıldığı dair video paylaşmıştı. Çin üretimi Alçak İrtifa Lazer Savunma Sistemi, Rusya tarafından mobil hava savunma sistemlerine entegre edilerek insansız hava araçlarının düşürüldüğü ifade ediliyor.
Rusya’nın kullandığı Çin üretimi “Sessiz Avcı (The Silent Hunter)” olarak isimlendirilen lazer savunma sisteminin, İran ve Suudi Arabistan tarafından kullanıldığı belirtiliyor. İnsansız hava araçlarını aramak, izlemek ve yok etmek için tasarlanmış Çin’in lazer silahı, sahada ne kadar başarılı oluyor, bilemiyoruz. Gücünün 30 ila 100 kilovat arasında değiştiği ifade edilen elektrikli fiber optik lazer silahi ile 4 kilometre uzaklıktaki hedeflerin vurabildiğine dikkat çekiliyor.
Öte yandan Çin’in lazer savunma sistemini kullanan Rusya’da kısa süre önce kendi geliştirdiği ve insansız hava araçlarını durdurmaya yönelik yeni bir lazer sisteminin başarıyla denediğini ve Rus hava savunma sistemine entegre edileceğini açıkladı. Böylece Rusya’da lazer savunma sistemi geliştiren ülkeler arasına girmiş oldu.
Türkiye’nin 3 lazer silahı
Roketsan’ın Alka’sı, Aselsan’ın Gökberk’i ve Meteksan’ın Nazar lazer savunma sistemleri de dünyadaki rakipleriyle kıyaslanıyor. Roketsan’ın geliştirdiği Alka Yönlendirilmiş Enerji Silah Sistemi (YESS), son günlerde dünyanın gündeminde yer eden drone tehditlerine karşı geliştirilen Türkiye’nin ilk lazer silahı olarak geçen yıl tanıtıldı ve en envantere giren ilk ürün olduğu açıklandı. Alka, lazer silahı ile radar sistemi ve elektro optik tarayıcılar, elektronik karıştırıcılar birlikte görev yapıyor.
Kısa süre önce gerçekleşen ve askerlerimizin yaralanmasına sebep olan bir drone saldırısı sebebiyle de konu yeniden Türkiye’deki savunma bürokrasinin gündemine yeniden daha yoğun bir şekilde girmiş durumda.
Çünkü Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) envanterindeki ilk enerji silahı olan Alka, kritik askeri tesis ve devlet kurumlarının, konvansiyonel küçük silahlarla hedef alınması çok zor olan FPV (First Person View) dronelar da dahil olmak üzere asimetrik tehditlerden korunmasında önemli rol almak üzere hizmete girdi.
Seri üretim çalışmalarına 2023 yılında başlanan Alka, mini/mikro İHA ve drone’lar gibi asimetrik tehditleri etkisiz hale getirebiliyor. Yetenekleri ise sürekli geliştiriliyor.
Çelik Kubbe Projesi’nin de bir parçası olan Alka, 1.500 metreye kadar koruma sağlayabiliyor. Mini/mikro İHA ve drone’lar gibi asimetrik tehditlerin elektromanyetik karıştırma silahı ile engellenmesini ve lazer silahıyla da tahrip edebilmesini sağlayan iki katmanlı çok yakın hibrit hava savunma sistemi olarak öne çıkıyor. 2.5 KW’lık versiyonu ile 750 metreye kadar, 5 KW’lık versiyonu ile de 1.500 metreye kadar menzilde yakın hava savunması sağlayabilen Alka, drone tespit radarı ile 100 hedefi aynı anda takip edebiliyor. Bombalı tuzaklar, El Yapımı Patlayıcı (EYP) düzeneklerin ve patlamamış mühimmatların imha edilmesinde de rol alabiliyor. Roketsan’ın, Temmuz 2016’da Alka’ya geliştirmeye başladığını hatırlatmış olayım.
Denizde Nazar lazer sistemi
Türkiye’de envantere giren bir diğer lazer savunma sistemi ise Meteksan’ın geliştirdiği Nazar oldu. Meteksan Savunma tarafından geliştirilen Lazer Elektronik Taarruz Sistemi (LETS), ilk olarak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın envanterinde yerini aldı. Nazar, Kasım 2018’de TCG GÖKOVA Firkateyni’ne entegre edilerek, göreve başlamış oldu.
Aselsan’ın Gökberk’i gelişiyor
Aselsan’ın geliştirdiği Gökberk Mobil Lazer Silah Sistemi ise mart ayında yapılan testlerde başarılı oldu. Gökberk de mini/mikro İHA’ları ve EYP gibi tehditleri imha etmeyi sağlayan yakın alan hava savunma silah sistemi olarak geliştirildi. Ancak henüz envantere girmiş değil.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
