Temel eğitim uçağı Hürkuş 11 yıldır gökyüzünde

Yerli temel eğitim uçağı Hürkuş’un ilk uçuşunun üzerinden 11 yıl geçti. Adını havacılık öncüsü Vecihi Hürkuş’tan alan uçak 29 Ağustos 2013’te gökyüzü ile buluştu.

Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen temel eğitim uçağı Hürkuş, ilk uçuşunun 11’inci yılına ulaştı.

Yerli uçağın ilk uçuş yıldönümü dolayısıyla, TUSAŞ “İlkler unutulmaz” başlığıyla sosyal medya hesaplarından paylaşımda bulundu.

“İlkler unutulmaz! Hür kanatlardan aldığımız ilhamla göklere taşıdığımız HÜRKUŞ‘umuzun ilk uçuşu, tam yıl önce bugün gerçekleşti. O günden bu yana gökyüzünde özgürce süzülen HÜRKUŞ, birçok farklı projede yer aldı. Adını havacılık öncüsü Vecihi Hürkuş’tan alan, ülkemizin havacılık gücüne güç katan HÜRKUŞ, geleceğe atılan adımlarımızın da en büyük ilham kaynağı olmaya devam ediyor. Her başarı, gökyüzünde yankılanan bir destanın parçası ve biz o destanı yazmaya devam edeceğiz.”

EASA’dan tip sertifikası alan ilk uçak

Hürkuş’un üretim kararı 26 Eylül 2013 tarihinde yapılan Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) toplantısında alındı. Bu kapsamda Hava Kuvvetleri Komutanlığının 15 adet yeni nesil temel eğitim uçağı ihtiyacının karşılanması amacıyla sözleşme görüşmelerine başlanması kararlaştırıldı.

Bu karar sonrası yapılan çalışmalar ve görüşmeler sonucunda 26 Aralık 2013 tarihinde Hürkuş-B sözleşmesi imzalandı.

Tandem oturma düzenli, alçak kanatlı, tek motorlu, turboprop eğitim uçağı Hürkuş, temel eğitim ve savaş uçağı dönüşümü arasındaki tüm eğitim kademelerinde kullanılmak ve zorlu operasyonlarda yakın hava desteği görevlerini yerine getirmek üzere, yeni nesil gelişmiş eğitim ve hafif taarruz uçağı olarak üstün performans sağlaması amacıyla tasarlanmış olup, hâlihazırda 15 adet uçağın üretimi tamamlandı.

Üretilen uçaklar şu ana kadar yaklaşık olarak 1500 sorti uçuş icra ederken, 3 bin 200 saat havada kaldı. Bu uçuşlarda 356 knot sürate, 35 bin 500 ft irtifaya çıkıldı, -2,5g/+7g dayanıma karşı dirençli olduğu gözlemlendi.

Uçuşlarda; sistem fonksiyon testleri, hava veri sistemi kalibrasyonu, kararlılık ve kontrol testleri, acil durum testleri, düşük sürat, detaylı stall ve aerodinamik konfigürasyon testleri, spin testleri, performans testleri, havada motor susturma testleri, aerobatik ve operasyon testleri, yüksek hız ve çırpınma testleri vb. icra edildi.

Proje kapsamında Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne (SHGM) gönderilmek üzere 545 adet doküman hazırlandı. Yapılan tüm çalışmalar neticesinde 11 Temmuz 2016 tarihinde HÜRKUŞ Yeni Nesil Temel Eğitim Uçağı için “TT32 Uçak Tip Sertifikası” SHGM’den alındı. Aynı gün içinde EASA tarafından “EASA Geçerli Kılınan Tip Sertifikası” ile SHGM’nin söz konusu sertifikası tüm Avrupa ülkeleri için geçerli kılındı. Böylece Hürkuş, Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi’nden tip sertifikası alan ilk Türk uçağı oldu.

Daha gelişmiş Hürkuş 2025’te

3 Mayıs 2021 tarihinde Savunma Sanayi Başkanlığı ile yapılan sözleşme değişikliği ile 15 adet Yeni Nesil Temel Eğitim Uçağı tasarımı ve üretimine yönelik faaliyetler başlatıldı. Eylül 2022 tarihinde Kritik Tasarım Gözden Geçirme fazları tamamlandı. 2025 yılında mevcut uçaklardan daha gelişmiş bir temel eğitim uçağının Hava Kuvvetleri Komutanlığına teslim edilmesi hedefleniyor.

Temel Eğitim Uçağı Hürkuş Teknik Özellikleri:
Kanat Açıklığı: 10,91 m
Uzunluk: 11,17 m
Yükseklik: 3,70 m
Kanat Alanı: 16,76 m²
Gövde Uzunluğu: 10,8 m
Gövde Yüksekliği: 2,16 m
Gövde Genişliği: 1,01 m
Maksimum Seyir Hızı: 574km/s
Perdövites Hızı (İniş Konfigürasyonu): 143 km/s
Maksimum Tırmanma Hızı: 22 m/s
Maksimum Havada Kalma Süresi: 4 saat 15 dk
Maksimum Menzil: 1.140 km
Kalkış Mesafesi: 489 m
İniş Mesafesi: 593 m
G-Limitleri: +7/-3,5g
Maksimum Kalkış Ağırlığı: 3.750 kg
Yakıt Kapasitesi: 544 kg