20 Ekim 2025’te Såtenäs’teki F 7 üssünde düzenlenen törenle ilk Gripen E İsveç Hava Kuvvetleri’ne teslim edildi.
İsveç Silahlı Kuvvetleri, 20 Ekim 2025’te Såtenäs’teki Skaraborg Hava Kanadı (F 7) üssünde düzenlenen törenle ilk Saab Gripen E savaş uçağını resmen teslim aldı. Teslimat, İsveç’in hava gücünün modernizasyonunda önemli bir dönüm noktası oldu.
Savunma Bakanı Pål Jonson, töreni “Hava Kuvvetleri ve İsveç’in savunması için önemli bir gün” olarak nitelendirdi. Jonson, X’te yaptığı açıklamada, “Gripen E, İsveç’in teknolojik üstünlüğünün bir örneği ve neredeyse her açıdan tamamen yeni olan modern bir savaş uçağıdır. Uçak, gelişmiş elektronik savaş sistemlerine sahiptir ve birkaç saat içinde yeni yazılım güncellemelerini alabilir. Bu, hızlı inovasyon ve esneklik sağlar. Gripen E, uluslararası ilgi çeken yapay zeka yetenekleriyle de test ediliyor.” dedi.
På plats vid F7 Såtenäs där Försvarsmakten idag tar emot den första av 60 JAS Gripen E. Det är en viktig dag för flygvapnet och det svenska försvaret. Gripen E är ett exempel på svensk teknologisk framkant och är ett modernt stridsflyg som i allt väsentligt är helt nytt. (1/3) pic.twitter.com/Bse70Hb5DX
— Pål Jonson (@PlJonson) October 20, 2025
Törende, İsveç Savunma Malzemeleri İdaresi’nden (FMV) bir pilotun, uçağın seyir defterini Hava Kuvvetleri Komutanı Jonas Wikman’a teslim etmesiyle uçak İsveç Hava Kuvvetleri hizmetine resmen girdi. Başkomutan Michael Claesson, “JAS 39 Gripen E’nin teslim alınması, İsveç savunmasının gelişiminde önemli bir dönüm noktasıdır” dedi. “Bu, Silahlı Kuvvetler, FMV ve İsveç endüstrisi arasındaki uzun vadeli çalışma ve yakın işbirliğinin sonucudur.”
Hava Kuvvetleri Komutanı Wikman ise, “Nitelikli bir düşman ve faaliyet göstermemiz gereken karmaşık operasyonel ortama uygun olarak geliştirilmiş bir savaş uçağı alıyoruz” ifadelerini kullandı. “Bu uçak, mevcut Gripen’in esnek özelliklerini temel alıyor, ancak daha iyi performans ve bize üstün durum farkındalığı sağlayan gelişmiş bir sensör paketi sunuyor.”
Yeni nesil avcıyla modernizasyon hamlesi
Gripen E, C/D varyantına göre GE F414G motoru, artırılmış iç yakıt kapasitesi ve on harici istasyon ile daha fazla silah/sensör taşıma kabiliyeti gibi yükseltmeler getiriyor. Modüler yazılım tanımlı mimari, Raven ES-05 AESA radar, Skyward-G kızılötesi arama ve takip sistemi ve Arexis elektronik harp paketiyle birlikte, değişen operasyonel taleplere hızla uyarlanabiliyor. Uçak, İsveç’in dağınık üs doktrini için optimize edildi ve kısa yol kesitleri/yardımcı pistlerden harekât icra edebiliyor. Böylece düşmanın hedef almasını zorlaştırıyor.
Filonun olgunlaşmasıyla Gripen E; Meteor görsel menzil ötesi füze ve IRIS-T gibi havadan havaya silahların yanı sıra kısa menzilli muharebe için hassas vuruş mühimmatları da kullanacak. Jonson, İsveç’in yeni nesil savaş uçağı konseptlerini incelediğini, artan yabancı ilgi ve araştırma fonlarının gelecekteki havacılık teknolojisi gelişmelerine zemin hazırladığını belirtti.
Teslimatlar, 2020’lerin sonuna kadar sürecek
Skaraborg Hava Kanadı F 7, Gripen E’yi önce eğitim ve taktik geliştirme faaliyetlerinde kullanacak. Ardından uçak İsveç ve NATO görev profillerine kademeli olarak entegre edilecek. Saab üretimi artırdıkça teslimatların 2020’lerin sonuna kadar devam etmesi bekleniyor.
Gripen E’nin gelişi, on yılı aşkın hazırlığın ardından geldi. Saab, 2011’de başlayan geliştirme sürecini, 2013’te FMV ile imzalanan ve 60 uçak için temel oluşturan anlaşmayla sürdürdü. Bu süreçte C/D uçakları hizmette kalırken, çift filo operasyonları için 2025’te 2,9 milyar SEK (270 milyon dolar) tutarında paket dahil çeşitli test, entegrasyon ve endüstriyel hazırlık sözleşmeleri imzalandı.
İsveç, E modeli devreye girene dek C/D filosunu operasyonel tutmak için kapsamlı yatırımlar yaptı: 2023’te 579 milyon SEK (54 milyon dolar) değerindeki sözleşme C/D’nin görev sistemlerini iyileştirerek E ile uyumluluk sağladı; bir yıl önceki 3,5 milyar SEK (335 milyon dolar) anlaşma ise motor, radar ve aviyonik yükseltmelerini kapsadı.
İsveç’in NATO içindeki katkısı güçleniyor
İsveç’in Gripen E kabulü, ülkenin Mart 2024’te NATO’ya katılmasından 18 ay sonra gerçekleşti. Modern, ağ bağlantılı çok rollü bir avcı olarak Gripen E’nin, müttefik kuvvetlerle sorunsuz birlikte çalışabilirlik sağlayarak İsveç’in ittifak içindeki katkısını güçlendirmesi bekleniyor. 2025 başlarında, İsveç Gripen C/D savaş uçakları NATO’nun güçlendirilmiş Hava Polisi misyonu kapsamında ilk kez Polonya’daki Malbork Hava Üssü’ne konuşlandırıldı.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
