Dünyada gerilimler artarken ülkeler topraklarını savunmak için çeşitli araçlardan yararlanıyorlar. Bunlardan biri de hava savunma sistemleri. Dünyanın en bilinen hava savunma sistemleri ve Türkiye’nin projesini araştırdık.
İsrail’in İran’ı havadan vurması ve İran’ın füzelerle İsrail’e yanıt vermesi hava savunma sistemlerini yeniden gündeme taşıdı.
Türkiye bilindiği üzere hava savunma sistemleri için ABD’den Patriot talep etmiş, ancak verilmeyince Rusya’dan S-400 satın almıştı. Bu durum ülkemizin üretim ortağı olduğu F-35 savaş uçağı projesinden çıkarılmasına yol açmıştı. Bu nedenle Türkiye, Çelik Kubbe olarak adlandırdığı kendi hava savunma sistemini kurmak için çalışmalar yürütüyor.
Son 2 gündür en çok konuşulan hava savunma sistemlerinin en iyilerini ve Türkiye’nin projesini araştırdık.
S-400/RUSYA
Hava savunma sistemleri, bir ülkenin toprakları ve karasuları üzerindeki hava sahasının yabancılara ve gelebilecek tehditlere karşı kontrol edilmesini ve korunmasını sağlayan araçlara verilen ad. Bu kapsamda uzun yıllardır havadan gerçekleştirilen saldırıları püskürtmek için savunma sistemleri geliştiriliyor. Dünyada bugün için kullanılan hava savunma sistemlerinde Rusya, ABD ve İsrail öne çıkıyor.
Türkiye’nin de satın aldığı ancak henüz aktifleştirmediği S-400, öne çıkan sistemlerden. Uzun menzilli füze savunma sistemi olan S-400, birçok hava hedefine karşı etkili bir şekilde kullanılabiliyor. Aynı anda birden fazla hedefi izleyebilen ve angaje olan sistemin radarları, binlerce kilometre öteden hedefleri tespit edep izleyebiliyor. Rusya S-400’lerin yerini alması için daha gelişmiş S-500 üzerinde çalışıyor.
PATRIOT/ABD
Amerika Birleşik Devletleri tarafından geliştirilen ve kullanılan füze savunma sistemi Patriot, özellikle hava savunması için tasarlandı. Bir dönem NATO kapsamında Türkiye’ye de konuşlandırılan sistem, düşman hava saldırılarına karşı koruma sağlamak amacıyla kullanılıyor.
Farklı platformlara da entegre edilebilen Patriot’un ana bileşenleri arasında 3 boyutlu hedef tespit ve izleme yeteneklerine sahip bir radar, fırlatıcılar ve füzeler bulunuyor. Sistem, Amerika Birleşik Devletleri’nin yanı sıra birçok NATO ülkesi ve diğer ortaklar tarafından da kullanılıyor.
DEMİR KUBBE/İSRAİL
İsrail’in halihazırda uzun menzilli Arrow, orta menzilli Davud’un Sapanı ve kısa menzilli Demir Kubbe olmak üzere üç hava savunma sistemi bulunuyor. Bunlardan en bilineni Demir Kubbe. Sistem özellikle, Kassam füzeleri, Grad roketleri ve diğer orta menzilli füze tehditlerine karşı etkili bir savunma sağlamak için tasarlandı.
Demir Kubbe, İsrailli Rafael Advanced Defense Systems tarafından tasarlanarak üretildi. Diğer sistemlerin aksine her bir fırlatıcısı bağımsız olarak konuşlandırılabilen Demir Kubbe, güvenli bir kablosuz bağlantı aracılığıyla uzaktan çalıştırılabiliyor. Her bir Demir Kubbe bataryasının yaklaşık 150 kilometrekarelik bir kentsel alanı koruma kapasitesine sahip olduğu belirtiliyor.
THAAD/ABD
Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunma Sistemi, kısa adıyla THAAD, Lockheed Martin tarafından üretiliyor. Kısa ve orta menzilli balistik füzelere karşı tam, uzun menzilli balistik füzelere karşı kısıtlı yetenekleri olan THAAD, patlayıcı madde içeren başlık yerine imha için kinetik vuruş teknolojisini kullanıyor. Hava savunma sisteminde 6 adet kamyona monteli fırlatıcı ve her fırlatıcıda sekiz adet önleyici bulunuyor.
Yaklaşık 100 kişilik personelle çalıştırılan bataryaların maliyeti yaklaşık 1 milyar dolar. Sistem ABD ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından kullanılıyor. Çok talep gören bir sistemi Ukrayna, Rus füze saldırılarına karşı istiyor. Suudi Arabistan’ın da siparişi bulunuyor.
SAMP-T/AVRUPA
Sol-Air Moyenne Portée Terrestre, kısa adıyla SAMP/T, dünyanın gelişmiş savunma sistemleri arasında gösteriliyor. Sistem, Fransız MBDA ve İtalyan Thales firmalarının oluşturduğu Eurosam konsorsiyumu tarafından üretiliyor. SAMP/T, seyir füzeleri, balistik füzeler ve uçaklar gibi çeşitli hava tehditlerine karşı koruma sağlamak için tasarlandı.
Avrupa’da faaliyette olan tek uzun menzilli füze savunma sistemi, NATO sistemiyle operasyonel anlamda tamamen uyumlu olarak çalışıyor. Arabel radarı ile 360 derece izleme yapan sistem, 100 km mesafe ile 20 km yükseklikteki tehditlere karşı angajman kabiliyetine sahip.
BAVAR-373/İRAN
İran, Rusya’nın S-300 hava savunma sisteminin ihracatını yasaklamasının ardından Bavar-373 adını verdiği hava savunma sistemini geliştirdi. İlk prototipi 2011’de üretilen sistem Ağustos 2019’da hizmete başladı. Uzun menzilli hava ve balistik füze savunması, hava hedefleri için 200+ km menzile sahip. 27 km irtifaya çıkabilen sistem 300 km’ye kadar balistik füzeleri tespit edebiliyor. Bavar-373, AESA radarlı “Meraj-4” kullanıyor.
ÇELİK KUBBE/TÜRKİYE
Çok az sayıda hava savunma sistemi üreten ülkeler arasına Türkiye de katılmak üzere. Kendi füze savunma sistemini kurmak isteyen Türkiye, Çelik Kubbe adını verdiği proje üzerinde çalışıyor. Türkiye, “çok alçak irtifadan çok yüksek irtifaya” ve “çok kısa menzilden uzun menzile” kadar uzanan tehditlere karşı hava sahasının tamamını kapsayacak bir “güvenlik şemsiyesi” geliştiriyor.
Yapay zekâ destek sistemiyle donatılan proje, ASELSAN, Rokatsan ve MKE gibi kamu savunma sanayii oyuncularının yanı sıra araştırma kuruluşu TÜBİTAK SAGE tarafından yürütülüyor. Hava savunma sisteminde Hisar A, Hisar O, Siper ve Korkut gibi projelerin testleri sürüyor.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
