ABD’den Türkiye’ye F-35 mesajı: Yıl sonu vurgusu

ABD’nin Ankara Büyükelçisi Barrack, Türkiye ile F-35 sürecinde yıl sonuna kadar çözüm olabileceği mesajını verdi.

Yaklaşık bir buçuk ay önce ABD‘nin Ankara Büyükelçisi olarak görevine başlayan Tom Barrack, İzmir’in tarihi Kemeraltı Çarşısı’nı gezdi, Kızlarağası Hanı’nda yürüyerek esnaf ve vatandaşlar ile sohbet etti.

Büyükelçi Barrack, Kızlarağası Hanı’nı gezerken, ABD-Türkiye ilişkileri ve Orta Doğu’da yaşanan son gelişmelere ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

Barrack, İsrail ile İran arasında yaşanan çatışmalara değinerek, “İsrail’in yeniden tanımlanması gerekiyor, şu an yeniden tanımlanma sürecinde. İsrail ile İran arasında yaşananlar, hepimiz için, ‘süre doldu, yeni bir yol açalım’ deme fırsatı. Bu yolun anahtarı Türkiye.” ifadesini kullandı.

Barrack’a, ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’yi F-35 programına yeniden dahil etme konusunda iyi niyetli olduğu izlenimini daha önce aktardığı hatırlatılarak, “ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) ve F35 meselesinde ikili ilişkilere yapıcı katkıları olacak bir süreç işliyor mu?” sorusuna, “Evet, kesinlikle evet.” yanıtını verdi.

F16 ve F 35’lerin NATO müttefiki Türkiye’nin olmazsa olmaz unsurları olduğunu söyleyen Barrack, F35 parçalarının çoğunun Türkiye’de üretildiğini hatırlattı.

Türkiye’nin F16’lar ve modernizasyonu için ödeme yaptığını kaydeden Barrack, Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarının uygulandığı döneme dair anekdotlar paylaştı.

“Yıl sonuna kadar bir çözüme kavuşma imkanına sahip olduğumuza inanıyorum”

Büyükelçi, F-35 meselesinin uzun zamandır tartışıldığına işaret ederek, tarafların bu konuyu “artık geride bırakmak” istediğini söyledi.

“ABD Kongresi meseleye yeniden bakmaya hazır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da ‘yeni bir başlangıç’ yapılması gerektiğini söylüyor.” diyen Barrack, “(F-35 ve CAATSA yaptırımları) Bana göre Başkan Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan; Bakan Rubio ile Dışişleri Bakanı Fidan’a, bunu ‘bitirin, bir yolunu bulun.’ diyecek. Kongre mantıklı bir sonucu destekleyecek. Dolayısıyla, yıl sonuna kadar bir çözüme kavuşma imkanına sahip olduğumuza inanıyorum.” dedi.

“Atağa geçen ortaklar olalım’ diyen bir taahhüdü var”

Barrack, F-35 ve CAATSA yaptırımlarına ilişkin, şu ifadeleri kullandı:

“Önümüzdeki birkaç ay içinde iki liderimiz ve iki dışişleri bakanımız arasında bir yeni bir buluşmayı, ikili gündemin, beş yıldır tartışılan tüm bu konuların yenilendiğini göreceksiniz. F-35, F-16, S400’ler, yaptırımlar, gümrük vergileri gibi şeyler bizim misyonumuzun ikincil unsurları. Sanırım ilk kez, ABD ve Türkiye’nin sadece savunma ortakları olmak yerine, ‘atağa geçen ortaklar olalım’ diyen bir taahhüdü var.”

Türkiye’nin savunma sanayi alanında yaptığı çalışmalara övgüde bulunan Barrack, Baykar’ın TB2 ve Bayraktar gibi SİHA’larının büyük başarı elde ettiğini, Türk Hava Yolları’nın dünyadaki en iyi havayollarından biri olduğunu söyledi.

Büyükelçi, F-35 meselesine ilişkin, “Dolayısıyla, yıl sonuna kadar bir çözüme kavuşmanın mümkün olduğuna inanıyorum.” dedi.

“Orta Doğu yeni bir diyaloğa hazır”

Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un, çok sayıda ülkenin İbrahim Anlaşmasına hazır olduğu ifadeleri hatırlatılan Barrack, “Gazze bu durumdayken İbrahim Anlaşmaları konusunda beklentileriniz gerçekten yüksek mi yoksa bu bir temenni mi?” sorusuna, “Witkoff’un en hassas alanlarda harika iş çıkardığı” yanıtını verdi.

Barrack, “İsrail’in Müslüman dünyayla birleşmemesi için bir hiçbir neden yok. Bu güç, bölgesel bir güç. Bu yüzden Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Sudan tarafından atılan ilk adımlar bunu başlatmıştır.” iddiasında bulundu.

2015’te İslam ülkelerine seyahat yasağı getirildiğini hatırlatan Barrack, bu gelişmenin ardından İbrahim Anlaşmalarına giden sürecin başladığını ve 2016’da Trump’ın ilk yurt dışı ziyaretini planlayarak, Riyad’a gittiğini belirtti.

Bu ziyaretin ardından, İsrail ile Körfez ülkeleri arasında bir diyalog süreci başlatıldığını ve bu sürecin İbrahim Anlaşmaları ile resmileştiğini söyleyen Barrack, “Gazze’yle ilgili tartışmaların ortasında bunu genişletmek çok zor, bu gerçekten bir sorun. Steve’in yaptığı şey inanılmaz bir şekilde müzakere etmek ve bu düşmanlıklara son vermeye çalışmak.” dedi.

Barrack, herkesin sorunu çözmek için elini taşın altına koyduğuna işaret ederek, şunları aktardı:

“Benim inancım, bu sorunun çözüleceği yönünde. Yakın gelecekte Gazze’de bir ateşkes göreceğimizi düşünüyorum. Bu konuda doğru bir ekibe sahibiz. Ateşkes sağlandıktan sonra, küçük adımlarla, öncelikle İsrail ile çatışmasızlık yönünde ilerleme kaydedilecek.”

Türkiye ve İsrail’in geçmişte “harika ilişkilere sahip olduğunu” savunan Barrack, bunun tekrar olabileceğini iddia etti ve bunun dini bir mesele olmadığını söyledi.

Barrack, “Bu, toprak taleplerine dair bir yanlış anlaşılma. Bu yüzden, Suriye ve İsrail arasında bir tartışma, bir diyalog kurulmasını umuyorum. Aynı durum, Lübnan ile İsrail arasında da geçerli.” dedi.

ABD’nin iki tarafla da harika ilişkilere sahip olduğunu söyleyen Barrack, “Bence Orta Doğu yeni bir diyaloğa hazır. İnsanlar aynı hikayelerden sıkıldı. Bence, ufak adımlar göreceğiz. Herkes İbrahim Anlaşmalarına geri dönecek. Özellikle Gazze durumunda, çünkü asıl büyük mesele şu anda bu.”

Suriye-İsrail anlaşması

Barrack, Suriye- İsrail tarafları arasında bir anlaşmanın beklenip beklenmediğine ilişkin soruya, “Evet, umudum o yönde, bir noktada anlaşmaya varmaları gerekiyor.” yanıtını verdi.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın 6 aydır görevde olduğunu anımsatan Barrack, “İsrail, uzun zamandır geçmişteki devletin açıkça düşmanıydı.” ifadesini kullandı.

Barrack, Şara’nın, İsrail’den nefret etmediğini açıkça belirttiğini, İsrail’e karşı dinsel bir kin taşımadığını ve sınırda barış istediğini dile getirerek şunları kaydetti:

“İsrail’in de aynı şeyi istediğini biliyorum. Büyük ihtimalle, sınır güvenliği gibi daha basit konular üzerinden arka kapı diyaloğunun başladığını göreceğiz. Zamanla bu, daha geniş bir çatışmasızlık diyaloğuna dönüşerek şu soruya cevap arayacak: Sınırı nasıl istikrara kavuştururuz?”

Barrack, benzer bir anlaşmanın Lübnan ile de olacağını düşündüğünü dile getirerek, Lübnan’ın da aynı modele uygun olduğunu aktardı.

Büyükelçi Barrack, “Neden barış içinde yaşayamıyoruz?” Benim dini uygulamalarım ne olursa olsun, bu benim kişisel inancım ve bunu barış içinde, siyasetten ayrı şekilde sürdüreceğim.” diyerek, Suriye’nin bu süreci en hızlı şekilde tecrübe edeceğini belirtti ve sonra da Lübnan’ın aynı şekilde olacağını söyledi.

Suriye’ye şans verebilmek için bir dönüşümün gerçekleşmesi gerektiğini kaydeden Barrack, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Şara’ya olan desteğini anımsattı.

“(Suriye’de) Muhatap alacağımız tek ulus devlet Suriye hükümeti”

Suriye’nin kuzeydoğusunun entegrasyonu konusunda, ABD’nin “SDG” olarak adlandırdığı tarafın pozisyonu ve katkısından memnun olup olmadığı ile ABD’nin Şam yönetimine ademi merkeziyetçi bir sistem önerisinde bulunup bulunmadığı sorusuna ilişkin olarak Barrack, Trump ve Rubio’nun bu konuda daha önce açık bir yanıt verdiğini hatırlattı.

Barrack, “Bizim (Suriye’de) muhatap alacağımız tek bir ulus devlet olacak, o da Suriye hükümeti.” dedi.

“PKK,YPG dediğimiz bir unsur içeren SDG, ABD güçlerinin yanında DEAŞ’a karşı verilen mücadelede yer aldı ve ortak bir görev yürüttü.” diyen Barrack, “SDFG hem askeri hem siyasi olarak yeni Suriye’ye entegre olmalı. Alevilerin, Dürzilerin ve diğer toplulukların da temsiliyet aradığı gibi.” ifadesini kullandı.

Barrack, bunun gerçekleşmesinin zaman aldığını kaydetti.