Türkiye’nin ilk uçağı

Ankara’da test uçuşu yapan Hürkuş eğitim uçağının düştüğü bildirildi. Uçakta bulunan 2 pilotun atlayarak kurtulduğu belirtildi.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından üretilen eğitim uçağı Hürkuş’un Ankara’da gerçekleştirdiği uçuş sırasında düştüğü bildirildi. Haber Aero olarak Hürkuş temel eğitim uçağını sizler için araştırdık.

Hürkuş projesi Mart 2006’da başlatıldı

Yeni Nesil Temel Eğitim Uçağı Hürkuş Geliştirme Programı, Mart 2006’da Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii arasında imzalanan anlaşma ile yürürlüğe girdi. Gece ve gündüz görev yapabilme kabiliyetine sahip Hürkuş eğitim uçağı ile intibak, görerek, aletli uçuş, seyrüsefer, gece ve kol uçuşu eğitimleri yapılabilecek.

Program kapsamında iki ayrı uçak konfigürasyonu geliştiriliyor:

Hürkuş-A: EASA ile CS-23 gereksinimlerine göre sertifikalandırılan temel konfigürasyon
Hürkuş-B: Entegre aviyonikler (HUD, MFD, INS/GPS, Görev Bilgisayarını kapsayan) ile geliştirilmiş konfigürasyon

HÜRKUŞ-A konfigürasyonunun ilk uçağı yer testleri ile taksi testlerini tamamlamasını takiben 29 Ağustos 2013’te TUSAŞ, Kazan tesislerinde “ilk uçuşunu” başarıyla gerçekleştirdi.

Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi (EASA) ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından verilen uçuş izni sonrasında, planlamalara uygun olarak Hürkuş, ilk uçuşunu iniş takımı açık olarak yaptı, 9500 fit yüksekliğe tırmanarak kumanda yüzeylerinin ilk kontrollerini tamamladı. 33 dakika süren uçuş sonrasında Hürkuş başarılı bir iniş gerçekleştirdi.

İkinci uçak 2014’te test uçuşu yaptı

Proje kapsamında üretilen TC-VCI kuyruk numaralı 2 nolu prototip uçağın uçuş testleri ise 10 Eylül 2014 tarihinde başladı.

İki prototip uçak ile şu ana kadar yapılan 530 sorti uçuşta 567 saat havada kaldı. Bu uçuşlarda 356 knot sürate, 35 bin 500 ft irtifaya çıkıldı, 6.3 g görüldü. Uçuşlarda; sistem fonksiyon testleri, hava veri sistemi kalibrasyonu, kararlılık ve kontrol testleri, acil durum testleri, düşük sürat, detaylı stall ve aerodinamik konfigürasyon testleri, spin testleri, kararlılık ve kontrol testleri, performans testleri, havada motor susturma testleri, aerobatik ve operasyon testleri, yüksek hız ve çırpınma testleri vb. icra edildi.

EASA’dan sertifika alan ilk Türk uçağı

Uçuş testlerinin yanı sıra üretilen 2 ayrı yapısal uçağın dayanımı, ömür ve hasara tolerans testleri başarı ile gerçekleştirildi. Yapılan tüm bu çalışmalar neticesinde 11 Temmuz 2016’da Hürkuş Yeni Nesil Temel Eğitim Uçağı için “TT32 Uçak Tip Sertifikası” SHGM’den alındı. Aynı gün içinde EASA da “EASA Geçerli Kılınan Tip Sertifikası” ile SHGM’nin söz konusu sertifikası tüm Avrupa ülkeleri için geçerli kılındı. Böylece Hürkuş, Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi’nden tip sertifikası alan ilk Türk uçağı oldu. Hürkuş-A Projesi’ne yönelik kabul işlemleri devam etmekte olup 2016 yılı sonuna kadar kabul faaliyetlerinin tamamlanması planlanmakta.

26 Eylül 2013 tarihinde yapılan SSİK’te, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın 15 adet yeni nesil temel eğitim uçağı ihtiyacının karşılanması amacıyla TUSAŞ ile Hürkuş uçaklarının seri üretimini öngören teklifi üzerinden sözleşme görüşmelerine başlanması kararlaştırıldı. Bu karar sonrası yapılan çalışmalar ve görüşmeler sonucunda 26 Aralık 2013 tarihinde Hürkuş-B Sözleşmesi imzalandı, üretim ve montaj işlemleri devam ediyor.